Pijnlijke tepels, het zou een schimmelinfectie kunnen zijn….

Schimmel/ candida/ spruw

In je darmen komen gisten voor. Dat is heel normaal en heel gezond.

Raakt je systeem uit balans, door ziekte of zwangerschap dan kan het zijn dat de gisten in de overdrive gaan. Een gist ontaardt dan in een schimmel.

Sommige mensen zijn hier meer gevoelig voor dan andere. Heb je in je leven al een bepaalde vorm van candida infecties doorgemaakt, dan is de kans dat dit na de geboorte van je baby gebeurt iets groter. Ook de kans dat je baby spruw krijgt is dan iets groter.

Vormen van candida zijn: zwemmerseczeem, kalknagels, vaginale schimmelinfecties en schimmel in de uitwendige gehoorgang. Heb je zelf nooit een schimmelinfectie gehad, dan kan het zijn dat deze komt van je partner, je andere kinderen of zelfs van je huisdieren.

Het is over het algemeen meer een kwestie van gevoeligheid dan van een gebrek aan hygiëne. Geef je je baby borstvoeding, dan is de kans aanwezig dat je je baby via je huid en je melk besmet met candida. Je baby kan dan spruw krijgen in het mondje.

Symptomen

Verschijnselen bij jou:

• Geen. Het kan echt zijn dat jij nergens last van hebt.
• Een lichter verkleurde tepel/tepelhof
• Wat grijs/rozige uitslag op je tepel en tepelhof
• Mogelijk wat schilferige huid op je tepelhof
• Vaak is er sprake van pijn. Kenmerkend: beide kanten zijn pijnlijk, er zijn meestal geen kloofjes te zien, pijn houdt aan na het voeden en is soms voelbaar in de rug.
• Pijn wordt beschreven als messteken, prikken diep in de borst, hoog scorend op een pijnschaal!

Verschijnselen bij de baby:

• Witte, niet weg te vegen uitslag op tong, binnenkant van de wangen, binnenkant van de lippen, verhemelte.
• Zou je het plekje proberen weg te poetsen, dan is daaronder dieprode bijna ontvelde huid zichtbaar
• Alleen witte aanslag op het achterste twee-derde deel van de tong is meestal een teken van niet stabiel zuigen, en niet van spruw. Uiteraard kan dit uiteindelijk wel spruw worden.
• Soms heeft een baby geen last van deze vlekjes
• Soms is een vroeg signaal een klakkend geluid tijdens het drinken aan de borst.
• Ook veelvuldig loslaten en weer aanhappen kan bij spruw horen.
• Soms is er spruw in combinatie met luieruitslag. Er is dan een scherp begrensde heftig rode uitslag te zien in de luierstreek. Deze uitslag wordt ook door schimmel veroorzaakt. Behandeling is met Miconazolzalf.

Wat moet je altijd doen?

Let hier in ieder geval op bij verdenking van een schimmelinfectie

• Schimmel is hardnekkig. 
• Stop pas met de behandeling wanneer je een week geen klachten meer hebt. Anders is de schimmel zo terug.
• Was alles wat met je melk, je baby, je borsten in aanraking komt op 60 graden. Lukt dat niet, strijk dan, eventueel onder een doek als het kledingstuk kwetsbaar is.
• Kook spenen, flessen, kolfonderdelen, tepelhoedjes eenmaal per dag uit.
• Laat andere kinderen niet de speen in hun eigen mond nemen. Uiteraard geldt dit ook voor jou, en voor het geven van een troost- vinger.
• Vers afgekolfde melk is prima voor je baby.
• Vries je melk in tijdens een spruw- periode, dan kan dit een her- besmetting veroorzaken.
• Overleg even met mij hoe je deze melk toch kunt bewaren.

Verschillende manieren om candida te behandelen

Behandelen van candida

Als je niets doet, gaat een schimmelinfectie vanzelf over. De kans is echter groot dat je dan wel stopt met de borstvoeding omdat een schimmelinfectie flink pijnlijk kan zijn voor een moeder.

Omdat er niet altijd iets is te zien, is de diagnose niet makkelijk met 100% zekerheid te stellen. Vaak wordt deze op basis van de klachten als meest waarschijnlijke genoemd, als andere oorzaken zijn uitgesloten.
We kunnen helaas niet goed testen of je schimmel hebt.

Heb jij een schimmelinfectie op je tepels/tepelhof, dan hoeft een baby daar niet door te worden aangestoken. Behandeling van een baby is dan niet altijd nodig.

Omgekeerd is behandeling van jou nodig als je baby spruw heeft, ook als jij geen klachten hebt. De baby heeft de infectie waarschijnlijk van jou gekregen.

Mogelijke behandelvormen:

• In een vroeg stadium, of als je preventief iets wilt doen als je bekend bent met schimmelinfecties, kan kokosolie goede diensten doen. Kies een geurloze variant. Smeer na elke voeding je tepels dun in. Je kunt ook de baby behandelen door een uiterst dun laagje met een schone vinger in het mondje te smeren. Kijk goed uit dat je niet teveel gebruikt ivm verslikken/ verstikken.
• Miconazolzalf voor jou. Na elke voeding reinig je je tepel en tepelhof met schoon kraamwater. Daarna breng je een dun laagje zalf aan. Voor de voeding verwijder je restantjes zalf met water. 
• Nystatine orale gel op doktersrecept voor je baby. Na elke voeding werk je met een schone vinger 0,5 cc door het mondje. Op het flesje staat 4 keer per dag 1 cc, maar op deze manier bescherm je je baby beter tegen de frequente blootstelling aan de schimmel zonder dat je meer medicijn geeft. 
• Gentiaan violet. Dit is een alternatieve maar zeer werkzame behandeling. Het blauwe goedje is op internet verkrijgbaar. Het kan zowel voor jou als voor de baby worden gebruikt. Je kleurt je tepels met een wattenstaafje 1 keer per dag, ze worden prachtig blauw! Wees gerust, dit gaat weer over! Na een week behandelen stop je een week. Als het nodig is, kan je na de stopweek nogmaals een week behandelen
• Gentiaan violet voor de baby. Eenmaal per dag werk je met een gaasje of een groot wattenstokje een uiterst kleine hoeveelheid door het mondje. Zorg dat je niet druppelt! Inademen en verslikken zijn een risico dat je te allen tijde moet voorkomen! Ook hier stop je na een week en kan je na een stopweek eventueel nog een week behandelen. 
• Behandelen met medicijnen kan ook. In hardnekkige gevallen schrijft een huisarts Fluconazol voor. Dit mag worden gecombineerd met borstvoeding.